Kalın bağırsak ameliyatlarında doktorun asli görevi kalın bağırsak kanserinin başarılı şekilde çıkartılmasıdır. Ancak kalın bağırsağın bir bölümü çıkartıldıktan sonra bağırsağın devamlılığını sağlamak da önemlidir. Hastanın tıpkı eskiden olduğu gibi dışkılama işlevini yerine getirebilmesi sağlanmalıdır. Kalın bağırsak ameliyatlarının büyük bir bölümünde normal şekilde dışkılama işlevi sağlanabilmektedir. Bu yüzden kolon kanseri ameliyatlarında bağırsağın dışarı alınması yani torbaya bağlanması nadiren başvurulan bir yöntemdir. Ancak bu durum kalın bağırsağın son bölümü olan rektum kanserinde farklılaşabilmektedir.
Kimi zaman geçici kimi zaman ise kalıcı kolostomi uygulanabilmektedir. Kalın bağırsak kanseri tanısı konulan birçok vakada hastalar kolostomi uygulamasından dolayı endişe duyarlar. Özellikle kolon kanseri veya rektum kanseri gibi alt sindirim sistemi tümörlerinde kolostomi işlemi zorunlu mudur sorusu pek çok hasta tarafından sorulmaktadır. Adana’da hastalarına hizmet veren Genel Cerrahi ve Onkolojik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Nurkan Törer, kolostomi işleminin ne zaman geçici ne zaman kalıcı olarak uygulanacağını, kolostominin ne olduğunu, kimlere ve ne zaman uygulandığını sizler için anlattı.
Kolostomi Nedir? Neden Uygulanır?
Kolostomi işlemi kalın bağırsağın karın duvarına ağızlaştırılması olarak tanımlanabilir. Kalın bağırsak kanserlerinin tedavisi sırasında ve rektum kanserlerinde tümörün konumuna, evresine ve uygulanan ameliyat tekniğine göre kolostomi uygulanması gerekebilmektedir. Fakat bu kolostomi işlemi her daim kalıcı olmak durumunda değildir. Laparoskopik cerrahi ve robotik cerrahi sistemlerinin gelişmesinin ardından kolostomiye duyulan gereksinim de azalmaktadır. Günümüzde pek çok vakada geçici kolostomi uygulaması yeterli oluyor hastalar normal yaşantılarına çok daha çabuk dönebiliyorlar.
Kolostomi işleminde kalın bağırsağın bir ucu karın duvarına bağlanır ve dışarı çıkartılır. Cerrahi bir işlemdir. Kolostomi sırasında karın duvarından bir delik veya bir başka deyişle stoma açılır. Ardından kolonun bir bölümü bu alana bağlanır. Bu sayede vücutta üretilen dışkı atıkları karnın dış tarafında bulunan kolostomi torbasında biriktirilir.
Bazı hastalarda kolostominin birkaç ay kalması yeterli olabilir. Ancak bazı hastaların yaşamları boyunca kolostomi kullanması gerekebilir. Kolostomi torbası bağırsak hastalıkları, travmalar, iltihap, doğumla birlikte meydana gelen anomaliler gibi nedenlerden dolayı takılabilir. Bunun yanı sıra kolostomi bakımının titizlikle ve düzenli biçimde yapılması hem cilt sağlığı açısından hem de olası komplikasyonları önlemek açısından önem taşır. Doğru ve düzenli şekilde bakımı yapıldığında, kolostomi torbası takılan kişiler sağlıklı şekilde yaşantılarını sürdürebilmektedirler.
Kolon ve Rektum Kanseri Ameliyatlarında Kolostomi Uygulanması Zorunlu Mu?
Kolon kanseri ve rektum kanseri vakalarının cerrahi tedavisinde rutin (her hastaya) kolostomi uygulanması durumu yoktur. Kolostomi uygulanmasına veya uygulanmamasına karar verilirken hastalığın lokasyonuna, evresine ve ameliyat sonrası bağırsakların iyileşme kapasitesine dikkat edilir. Özellikle rektum kanseri vakalarında tümör, anüse fazla yakınsa veya sfinkter kasların korunması mümkün değilse kalıcı şekilde kolostomi uygulanması gerekebilir. Fakat günümüzde birçok durumda ihtiyaç halinde geçici kolostomi (veya ileostomi / ince bağırsak stoması) uygulanması yeterli olmaktadır. Hastanın iyileşme süreci tamamlandıktan sonra kolostomi kapatılır ve hasta normal yaşantısına devam eder.
Modern Cerrahi Yöntemler Sayesinde Kolostomi Oranları Azalıyor
Günümüzde giderek gelişim gösteren cerrahi teknikler ve teknolojiler, erken tanı ve kişinin ihtiyaçlarına yönelik özel olarak planlanan tedaviler sayesinde kalın bağırsak kanseri vakalarında kolostomiye duyulan gereksinim her geçen gün azalmaktadır. Minimal invaziv cerrahi ve onkolojik prensiplere uygun operasyonlar sayesinde hastaların yaşam konforları ve kaliteleri korunarak kanser tedavisi gerçekleştirilebiliyor.
